“کلکسیون ماروزف، چهره های برجسته هنر مدرن” در بنیاد “ووئیتون” در پاریس

هنرمندنیوز: این مجموعه  ۲۰۰ شاهکار هنری مدرن  فرانسوی و روسی را در بر می گیرد که “میخائیل” (۱۸۷۰-۱۹۰۳) و “ایوان” (۱۸۷۱-۱۹۲۱) “ماروزوف”، در آغاز قرن بیستم، گرد آورده بودند.

درمیان هنرمندان آفریننده این آثار که شامل ۱۷ هنرمند روس و ۳۰ هنرمند فرانسوی می شود، نام “سزان”، “گوگن”، “وان گوگ”، “رنوآر”، “مونه”، “ماتیس”، “پیکاسو” ، “ماله ویچ”، “رپین”، “لارینف” و شماری دیگر دیده می شود.

همه هنردوستان البته این آثار را می شناسند، اما کمتر کسی می داند که روزی یک مجموعه دار روسی صاحب آنها بوده است.

در واقع برادران ماروزوف ، به سان خانواده “ترتیاکوف”، “مامونتف”، “ریابوشینسکی” و “شوشکین”، در آغاز قرن بیستم، برزندگی فرهنگی روسیه حکومت می کردند. آنها که بسیار هنر دوست و حامیان پر نفوذ هنرمندان  بودند، دلبستتگی بسیاری به  هنر مدرن اروپائی و روسی داشتند. این دلبستگی سبب شد که هنرمندان مدرن فرانسوی را در دنیا به شهرت برسانند.  از این رو مجموعه ای  از شاهکارهائی را گرد آوردند که، از نظر شمار و اهمیت،  با مهمترین مجموعه های فرانسوی و آمریکائی آن دوران  رقابت می کند.

به گفته خانم “سوزان پلاژه”، مدیر هنری بنیاد “لوئی ووئیتون” ، هیچ موزه ای در جهان توانائی برگزاری نمایشگاهی از هنر مدرن را بدون سر زدن به گنجینه های روسیه ندارد. او می افزاید که مجموعه به نمایش در آمده پیشین در چهارچوب “چهره های مهم هنر مدرن” به گستردگی نمایشگاه و کلکسیون این بار نبود.

از جمله این که به هنگام ورود به نمایشگاه و در نخستین گالری، نگاره های خانوادگی ماروزوف ها ، از جمله مادرشان دیده می شود. مادری که به کمک  دو تن از بزرگترین نقاشان روسی ، “مورووین” و “سروف”، که بعد ها مشاور آنها برای برپانهادن این کلکسیون شدند، به پسرانش هنر نقاشی آموخت. برداران ماروزوف همچنین با پر آوازه ترین هنرمندان روسی که به حانه آنها و سالن هنری مادرشان رفت و آمد داشتند، آشنا شده بودند.  مادر آنها گرچه در خانواده ای سنتی بزرگ شده بود اما در زندگی شخصی و حرفه ای اش، از کسی دنباله روی نمی کرد. او توانسته بود قدرت یک زن اقتصاد دان را با توانائی های  فکری در هم بیامیزد و بر سالنی حکومت کند که محل رفت و آمد نخبگان دنیای هنر به شمار می آمد. در کنار آن ار کمک های آموزشی و بهداشتی به نیازمندان هم غافل نمی شد.

برادران مارویوف، همراه با مجموعه داران بزرگی که از آنها یاد شد، توانستند یک دنیای اقتصادی-اجتماعی و فرهنگی ای را به وجود بیاورند که در آن هنر مدرن اروپا و روسیه نقش مهمی پیدا کرد وسبب شکوفائی دورانی شد که آن را  “قرن نقره ای” مسکو (۱۸۹۰-۱۹۱۴) نامیدند.

برادر بزرگتر، میخائیل، که در سی وسه سالگی در سال ۱۹۰۳ درگذشت، توانسته بود یک مجموعه مهمی از هنر مدرن هنرمندان روس و فرانسوی گرد آورد که شامل ۴۴ اثر هنرمندان روسی و ۳۹ اثر هنرمندان فرانسوی بود. او در پایان سالهای ۱۸۹۰ شماری تابلوی هنرمندان گمنامی را خریده بود که بیشتر جنجالی بودند و از آنها  انتقاد می شد. او با آوردن آثار “گوگن”، “وان گوگ” و “مونک” به مسکو، تاثیر زیادی بر شکل گرفتن سلیقه برادرش گذاشت که بیشتر با محفل  کارشناسان  و بازرگانان هنر در فرانسه در تماس بود.

برادران ماروزوف توانسته بودند بین سالهای ۱۹۸۰ و ۱۹۱۴، بیش از ۲۵۰ تابلوی نقاشی و تندیس های مهمی از آثار هنرمندان بسیار سرشناس را گرد آوری کنند و به نظر عموم و انتقادات آنها اهمیتی ندهند.

مجموعه های این دو برادر، در سال ۱۹۱۸ ملی شدند و امکان دادند تا نخستین موزه هنرهای مدرن در جهان، زیر نام “موزه هنرهای مدرن غرب”، در خانه کاخ مانند “ایوان ماروزوف” در مسکو به وجود آید. این آثار که توانستند از دست بلشویک ها و سپس نیروهای آلمان نازی به هنگام جنگ دوم جهانی،  جان سالم به در ببرند، در موزه های “ارمیتاژ” ، موزه هنزهای زیبای “پوشکین” و گالری “ترتیاکف”  پخش شدند.

این رخداد، که دومین بخش از رخداد بزرگ “چهره های برجسته هنر مدرن” به شمار می آید، که پیش تر، در همین بنیاد ، به کلکسیون “شوشکین” اختصاص داده شده بود، پس از پایان نمایشگاه، جای خود را به کلکسیون دیگری از مجموعه داران بزرگ روسی آغاز قرن بیستم خواهد داد.

“شهلا رستمی”