چهل و ششمین مراسم “سزار” به همان دلتنگی و بی روحی دوران کرونا برگزار شد!

هنرمندنیوز: در شرایطی که بسیاری از هنرمندان، اگر نگوئیم همه آنها، به دلیل کرونا، فرنطینه ها و مقررات محدودیت رفت و آمد، بیکار و خانه نشین شده اند، آنچه در همان آغاز به گوش می رسید، درخواست گشایش مکان های فرهنگی ای بود که امکان واگیری ویروس در آنها بسیار کم گزارش شده است.

گر چه همواره شاهد پاره ای رخداد های بحث برانگیز در این مراسم بوده ایم، اما برخی از این مراسم در گذشته توانسته بودند شمار بیشتری را خشنود کنند ویا دلچسب تر بودند.

مراسم امسال نیز، که به باور شماری، از طنز خوب بری بود و بی محتوایی آن، انهم در شرایطی که یک موقعیت ناب به دست گوشه نشینان افتاده بود، به سینما شایستگی اش را نمی بخشید، از یک سو در پی برهنه شدن یک خانم هنرپیشه سریال های تلویزیونی بر روی صحنه برای نشان دادن نمادین وضع زندگی هنرمندان و آس وپاس شدن آنان انجام گرفت، کمی بحث برانگیز شد. البته برهنگی اعتراضی بر روی صحنه چندان تازگی ندارد، اما این برهنگی که همراه بود با جمله ای نوشته شده بر پشت خانم هنرپیشه که نخست وزیر فرانسه را گناهکار اصلی ویا گروگان گیر هنر می نامید، با دلزدگی پاره ای از تماشا کنندگان روبرو شد که آن را غیرمسئولانه توصیف کردند. از سوی دیگر، جملات و شوخی های پیش پا افتاده ی خانم “ژولیا فویس” هنرپیشه و گرداننده مراسم بود که هنوز هم مورد بحث است.

مطلب بحث برانگیز دیگر، سخنان هنرپیشه-کارگردان سیاه پوست برنده جایزه “بهترین امید سینمائی” ، “ژان پاسکال زادی”، بود که مرگ یکسیاهپوست  را پس از دستگیری توسط پلیس فرانسه و کتک خوردن سخت یک تهیه کننده سیاهپوست دیگر در ماه نوامبر گذشته، که ماجرا ساز شد، یاد آوری می کرد.

سخنان “ژان بالیبار “، هترپیشه خوب فرانسوی، که با دادن آمار دقیق و سخنانی زیبا، به حضور ناکافی زنان در سینما اشاره کرد، بسیار مورد توجه فرار گرفت.

اما ویزگیهای رفتگان مهم هنر هفتم در سال گذشته، که می توانست بهانه بسیار خوبی برای سخن از سینمای فرانسه و دستاوردهای آن باشد، جای خود را به اعلام نام برندگان، با طنزی پیش پا افتاده و گاه آزار دهنده داده بود.

از همه مهمتر، گر چه شماری از گله ها و خرده گیریها مطرح گردید اما نظر به این که “کانال +” این برنامه را پخش می کرد و صاحب آن “آقای بولوره” چندان میانه خوشی با انتقاد ندارد و شماری از خبرنگارانش را به دلیل فاش سازی، راست گوئی و زبان درازی بیرون کرده است، هیچ کس به خود زحمت اعتراض را نداد.

در جالی که سال گذشته، هم اعطا کنندگان جوایز و هم گرداننده برنامه از بردن نام “رومن پولانسکی” که متهم به سوء استفاده جنسی از یک دختر نوجوان  در سال ۱۹۷۷  و در اوج کار ومعروفتیش در آمریکا شد و توسط این کشور تحت پیگرد فرار گرفت، خود داری کردند. یک هنرپیشه زن سرشناس،” آدل هنل”، هم سالن را  در اعتراض به دادن جایزه بهترین کارگردانی به آخرین فیلمش ” من متهم می کنم”، ترک کرد.

آکادمی “سزار” که در سال   ۱۹۷۶  به وجود آمد و ۴۳۱۳ عضو دارد، سال گذشته دستخوش تلاطم های بسیار شد و شورای مدیریت آن دسته جمعیاستعقا  داد. شماری نبود شفافیت و دوست بازی و پارتی بازی را، پس از سالها ماندن در کادر مدیریت، عنوان می کردند. این آکادمی ده بخش داردکه بخش تکنسین های سینما با ۱۴۲۰ عضو، بزرگترین بخش آن به شمار می آید. این اعضا بیشتر مرد بودند و در میان آنان  چندان افلیتی که جامعه فرانسه را می سازند دیده نمی شد.

رئیس مراسم، “رشدی زم”، هنرپیشه  فرانسوی، نیز هیچگونه جذابیتی به این مراسم نداد و به ایراد چند جمله همیشگی بسنده کرد..

به هر رو این مراسم چندان تماشاگری را نسبت به سالهای گذشته جذب نکرد و تنها ۱٫۶ میلیون نفر تماشاگر داشت.  در حالی که درسال ۲۰۱۲، شمار تماشاچیان حدود ۴ میلیون نفر بود.

حال بپردازیم به فیلم های برنده :

فیلم ” بدورد احمق ها”، ساخته “آلبر دو پونتل”، هنرپیشه و کارگردان بسیار ویژه و زرق و برق گریز فرانسوی، که در مراسم هم شرکت نکرد، ۷ جایزه را از آن خود کرد : بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین فیلم نامه، بهترین هنرپیشه زن ، بهترین هنرپیشه مرد در نقش دوم، بهترین عکسبرداری، بهترین دکور و همچنین جایزه دانش آموزان دبیرستانی.

این فیلم به هنگام نمایش کوتاه نه روزه اش،  در فاصله دو دوره فرنطینه و بازو بسته شدن سینما ها، ۷۰۰٫۰۰۰ تماشاچی داشت و این گونه به نظر می رسد که داوران  خوش آمد تماشاچیان را در نظر داشته اند.

فیلم “بدرود احمق ها”،  ماجرای یک مرد آنارشیست-شاعر وابسته به اینترنت و بازیهای کامپیوتری را به تصویر می کشد که در مرز خودکشی قرار دارد. نفش این مرد را خود “البر دوپونتل” بازی می کند. او که نمی تواند خود را اداره کند، به یاری زنی می شتابد (ویرژیتی افیرا) که در جستجوی فرزندش است. فرزندی که سالها پیش به هنگام زایمان رها کرده. جالب اینجاست که این دو آسیب دیده زندگی را یک فرد کور  هدایت می کند… گزینه ای که، به شکل نمادین، گونه ای دهن کجی به نهاد هائی است که ادعای نیکو کاری می کنند. از جمله آنها پلیس است که این روزها بسیار مورد انتقاد فرار دارد و هدفی اسان برای همه انتقاد ها به شمار می آید..

“آلبر دوپونتل”، که همانگونه که اشاره شد در مراسم پخش جوایز سزار شرکت نداشت،  به هنگام نمایش بسیار کوتاه مدت فیلمش در مورد مراسم سزار گفته بود  :

” سینما بازتاب زیباتری از زندگی است. من بسیار خشنودم که گروهم و  نتیجه کارش به رسمیت شناخته می شوند، اما با نعیین بهترین در هر زمینه ای مشکل دارم. به باور من سلیفه پدیده ای است شخصی. .. بهترین فیلم، فیلمی است که شما دوست داشته اید. هنرمند بودن، از دید من، تلاش به افزودن به درجه آگاهی است .”

“آلبر دو پونتل” سپس به جمله فیلسوف بنام ” هانری لابوریت” اشاره کرد که می گفت : “خرد رقابت را بر نمی تابد.” از این رو من چندان با مسابقه میانه خوبی ندارم.  از نظر سیاسی-جغرافیائی هم این رقابت  برای بهترین بودن سبب شده کره خاگی رو به خاموشی برود. همه این شرکت های بزرگ چند ملیتی، این کالاها و بازرگانانی که می خواهند بهترین باشند، سبب شده اند یخچال های فطب ها آب شوند و ویروس در ما رخنه کند. پس بهتر است به این چشم و هم چشمی ها پایان دهیم، کمی خودمان باشیم وصدای دیگران را بشنویم. تنها در آن صورت است که کره زمین آرام خواهد گرفت.. ”

این کارگردان ویژه که فرزند یک دکتر و یک دندانپزشگ است، پس از چهار سال تحصیل در رشته پزشگی، به تآتر رو آورد و سپس در سال ۱۹۹۰ کار سناریو نویسی را آغاز کرد. کم کم، در پی ایقای چند نقش و کارگردانی یک فیلم ناموفق، فیلمی به نام “آفریننده”، در سال ۱۹۹۹، در سال ۲۰۰۲ با فیلم “جبران نشدنی” به  فستیوال کن راه یافت.  در سال ۲۰۰۶ ، “آلبر دوپونتل”، با ساختن فیلم کمدی پوچی به نام ” پشت در مانده” مورد توجه تماشاگران و نیز “تری گیلیامز” فرار گرفت . این موفقیت با فیلم “بدجنس” در سال ۲۰۰۹ که یک میلیون تماشگر را به سینماها کشاند،  بیشتر شد .  سپس نوبت جایزه های سزار رسید.  در سال ۲۰۱۲، جایزه بهترین هنرپیشه زن، یه هنرپیشه فیلمش “نه ماه حبس” داده شد و خود وی سزار بهترین فیلم نامه را ربود. او برای فیلم “بدرود با بالا نشین ها”سزار بهترین کارگردانی و همچنین بهترین اقتباس را در سال ۲۰۱۸ ربود.

سزازهای دیگر

سزار بهترین نخستین فیلم به “۲” ساخته “فیلیپو منگتتی”، بهترین فیلم مستند به “دختران نوجوان”، ساخته “سباستین لیفشیتس”،  بهترین هنر پیشه  زن به “لور کالمی” برای بازی در فیلم “آنتوانت در منطقه سون”، بهترین هنرپیشه مرد به “سامی بوآجیلا” ، برای بازی در فیلم “پسر”، بهترین فیلم کوتاه به “مردن جانوران چه اهمیتی دارد” ساخته “سوفیا علوی”، بهترین فیلم انیمیشن کوتاه به ” ساعت خرس”، ساخته “آنیس پاترون” و انیمیشن بلند به “ژوزپ” ساخته “اورل” و بهترین فیلم خارجی به “مست”، ساخته  “توماس وینتربرگ” داده شد.

گفتنی است که فیلم “جدایی نادر از سیمین”، ساخته آصغر فرهادی ، در سال ۲۰۱۱ جایزه سزار بهترین فیلم خارجی را از آن خود کرده بود.

درپایان، باید بیافزایم که گرچه مراسم سزار امسال چندان شایسته هنر سینما و هنرمندانی نبود که از پیامدهای کرونا بیشتر از شماری دیگر سختی کشیده و می کشند، اما در مقایسه با مراسم اسکار پر زرق و برق آمریکا، کماکان ویژگی فرانسوی خود را داشت. بدین معنا که شماری از زنان و هنرپیشگانی که حاضر بودند لباس های آنچنانی برتن نداشتند و سادگی آرایش، مو و چهره آنان توجه را جلب می کرد. در مورد گردانندگی، هنوز هم فرانسوی ها راه درازی را نسبت به آمریکائی ها در پیش دارند که شاید این هم جزو همان ویژگی باشد.

دیگر این که جایزه ها به شکلی متعادل میان چهره های برخاسته از افلیت ها و فرانسویان ریشه دار تر تقسیم شده بود و جلوی گله کسانی را می گرفت که در سالهای گذشته، همچون در آمریکا، به کم رنگی حضور این  چهره ها خرده  می گرفتند.

شهلا رستمی