ارکستری جوان و تازه نفس

هنرمندنیوز؛ ارکسترهای ملی و سمفونیک زیرنظر بنیاد رودکی و معاونت تولید هنر و آموزش این بنیاد، برنامه ریزی و اداره می‌شوند. نتیجه این تجربیات دوساله، نهایتاً به این تصمیم منجر شد تا ارکسترهای ملی و سمفونیک مانند تمام ارکسترهای حرفه‌ای برای سهولت بیشتر در انجام امور مربوط به رهبری ارکسترها یک رهبر مقیم (Resident Conductor) داشته باشند، به این معنا که اگر قرار شد در طول فصل هنری، ارکستر ملی یا سمفونیک از رهبرهای مهمان ایرانی یا غیر ایرانی ِخارج از کشور دعوت کند، رهبر مقیم تا زمان حضور رهبر اصلی در تمرینات قبل از اجرا، ارکستر را آماده نماید تا رپرتوار مورد نظر ارکستر را به دست رهبر اصلی بسپارد. این روش دلایل متعددی دارد که به چند مورد آن اشاره می‌‌شود. معمولاً رهبرهای مهمان به دلیل مشغله کاری، نمی‌توانند مدت طولانی برای تمرین با ارکستر برنامه‌ریزی کنند. رهبر مهمان نباید برای این موارد وقت زیادی بگذارد. او فقط باید بر نوع بیان (آرتیکولاسیون) حالات درونی و برداشت خودش از قطعه کار کند. لذا رهبر مقیم این تمرینات را انجام می‌دهد. همینطور اگر به دلیلی برای رهبر اصلی اتفاق یا مشکلی پیش بیاید، رهبر مقیم می‌تواند با صلاح دید مدیریت، شورای فنی و کارشناسان رپرتوار مورد نظر را به سرانجام برساند. رهبر مقیم می‌تواند خیلی از مسائل تکنیکی و استراتژیک را برای ارکستر تعریف کند که با آمدن رهبر مهمان مجدداً مطرح نشود. از دیگر موارد بحث هزینه‌هاست که به خصوص در شرایط اقتصادی فعلی می‌تواند در زمینه دستمزد و اقامت عوامل مهمان صرفه جویی شود. لذا بدین منظور پیشنهاد رهبر مقیم از طرف مسئولین بنیاد رودکی پذیرفته شد و این اقدام برای اولین بار بعد از انقلاب در ارکستر ملی و برای اجرای کنسرت «سرو آزاد» به اجرا درآمد و این مسئولیت به عهده من گذاشته شد. در طول تمرینات قبل از حضور رهبر اصلی، قطعات با حضور آهنگساز تمرین و به کلیات و جزئیات آن پرداخته شد. مواردی با خوانندگان قطعات تمرین و یادآوری شد. طی پنج جلسه سه ساعته تمرین، ارکستر ۱۳ قطعه را تمرین کرد که فکر می‌کنم قرار است دوازده قطعه اجرا شود.

ارکستر ملی، ارکستر جوان و خوبی است که طی چند سال تمرین و اجرا تجرببات بسیار خوبی کسب کرده است که البته تا رسیدن به نقطه ایده‌آل و ممتاز زمان لازم است که به نظر من دور از دسترس نیست و به زودی شاهد آن خواهیم بود و ارکستر ملی در حال حاضر هم از سطح خیلی خوبی برخوردار است.

ارکستر به خوبی موفق به اجرای آثار آقای سلطانی به عنوان آهنگساز کنسرت «سرو آزاد» شده‌اند. آقای پیمان سلطانی هم در زمره آهنگسازانی است که هم تکنیک‌های آهنگسازی را می‌داند و درست رعایت کرده و هم سلایق شنونده را درنظر گرفته اند. اما شنونده در تالار وحدت نباید انتظار اجرای ضبط شده روی CD را از اجرای ارکستر داشته باشد و یا بالعکس. چون اجرای ارکستر ویژگی‌ها و جذابیت‌‌های خاص خودش را دارد که ضبط روی CD با آن متفاوت است.

آهنگسازی جدا از تحصیلات آکادمیک موسیقی، از همه مهم‌تر ذوق و قریحه است همراه با تجربه. بنابراین شنونده عام، مجموعه‌ی این عوامل دخیل در آهنگسازی را می‌شنود و بنا به سلیقه‌اش نظر می‌دهد؛ یا می‌پسندد یا نمی‌پسندد که امری است طبیعی. در این برنامه قطعات متنوع و کوتاه هستند که من فکر می‌کنم مخاطبان خودش را دارد، ضمن اینکه بعضی آثار برای شنونده یادآور خاطره است.

امیدوارم بنیاد رودکی و مدیران و مسئولین زیربط در رابطه با ارکسترهای ملی و سمفونیک از ادامه‌ی راهی که در پیش گرفته‌اند دلسرد نشوند و با ایجاد تنوع در رپرتوارها، برنامه‌‌ریزی‌های جذاب آموزشی و اجرایی و… و همچنین پایان دادن به انحصارطلبی و حضور مکرر اشخاص، از بروز کسالت و دلسردی در نوازندگان و سایر هنرمندان در رابطه به ارکسترها، فصلی نو را شروع نماید. با آرزوی توفیق هر چه بیشتر