قلب تاریخی تهران در انتظار تخریب بزرگ

محله امامزاده یحیی (ع) بخش شرقی محله تاریخی اودلاجان (عودلاجان) واقع در منطقه صفوی شهر تهران است. محله اودلاجان در طول تاریخ دستخوش تغییراتی در ساختار کالبدی اجتماعی فرهنگی و اقتصادی شده است. این محله در دوره قاجار با برخورداری از باغستان‌های شمال شرقی تهران و زمین‌های بایر توسعه پیدا کرد و به یکی از ۵ کلان محله مشهور تهران درآمد. تا اوایل حکومت پهلوی محله اودلاجان که در مجاورت بازار و مرکز حکومتی واقع شده بود، کارکرد مسکونی بسیار مهمی داشت و اقشار مختلف به ویژه طبقه اعیان و اشراف در آن سکونت داشتند. این محله در آغاز، نفوس زیادی نداشته اما به دلایل طبیعت و جغرافیایی به مرور به جمعیت آن افزوده داشته و با ساختن بناها و عمارت‌های جدید و تبدیل باغات به زمین‌های بایر به خانه‌ها و کوچه‌ها سکونت‌پذیری و مهاجرپذیری در آن افزایش یافته است.

این محله در آغاز دوره پهلوی دچار تغییراتی عمده شد، از جمله می‌توان به احداث خیابان سیروس (مصطفی خمینی (ره)) در امتداد خیابان مجلس شورای ملی اشاره کرد که محله را به دو بخش شرقی و غربی تقسیم کرد. در این دوران خیابان ناصریه نیز تعریض شد و به ناصرخسرو معروف شد و این چنین ارتباط اودلاجان با شمس‌العماره نیز قطع شد. در جنوب نیز خیابانی ساخته شد و بخش‌هایی را از محل جدا کرد. در دوره دوم پهلوی نیز خیابان پامنار تعریض شد و همانند خیابان سیروس محله را قطع کرد و آن را به سه بخش تقسیم کرد. (تکمیل همایون ۱۳۹۳)

بعد از آن بخش شرقی به دلیل وجود بقعه امامزاده یحیی به محله امامزاده یحیی معروف شد. امروزه این محله با مساحت بیش از ۶۸۳۷۵۸/۸ هزار متر مربع درنطقه ۱۲ شهرداری تهران واقع شده است. امام‌زاده یحیی و همچنین بافت اودلاجان در سال ۱۳۸۴ در فهرست میراث ملی ایران ثبت شده‌اند.

این محله اکنون آبستن یک تغییر ماهیت و پاکسازی بزرگ است که در صورت اجرا نه تنها یکپارچگی یکی از بافت‌های تاریخی تهران آشفته می‌شود، بلکه عملا به بخشی از بافت ثبت‌شدۀ تهران، تعرض خواهد شد، که برابر ماده ۵۵۸ قانون مجازات اسلامی، تخلف و جرم محسوب می‌شود.