نخل طلای افتخاری فستیوال کن برای “جرج لوکاس” و استودیو گیبلی” در کنار آفرینش بخش “کن غوطه ور”

بنا به روند همه ساله، فستیوال کن، “جرج لوکاس” ، کارگردان جنگ ستارگان، سناریست و تهیه کننده آمریکائی و همچنین استودیو ی فیلم های انیمیشن ژاپنی “گیبلی” را نامزد نخل افتخاری خود کرده است .

جرج لوکاس

“جرج لوکاس”،  کارگردان  بزرگ هالی وودی که نامش به فیلم های پرخرج فراموش نشدنی چون “جنگ ستارگان” و “ایندیانا جونز”(نویسنده داستان و تهیه کننده) ) گره خورده و کارهایش بخش بزرگی از هنر هقتم را تشکیل می دهند، با فستیوال کن آشناست چرا که نخستین فیلمش “تی اچ ایکس-  ۱۱۳۸” در سال ۱۹۷۱ در این فستیوال به نمایش در آمد وبه گقته ی “تییری فرمو”، قرارداد ساختن “جنگ ستارگان ” را نیز در این فستیوال به امضا رسانده است.

این هنرمند به یاری “فرانسیس فورد کوپولا” که نخستین فیلم او “تی اچ ایکس-  ۱۱۳۸” زا تهیه کرد، پای به دنیای سینما گذاشت. او از همان آغاز به تم های دلبندش و داستان های علمی -تخیلی برای نقد از جامعه های پلیسی و آزادی ستیز پرداخت. او در این راه  از عشق به عنوان سلاحی برای مبارزه با سرنوشت از پیش بافته، یکسان سازی انسان ها،  وازگون شدن ارزش های اخلاقی یاری گرفت و جایگاه بد وخوب را به چالش کشید.  از این دیدگاه، “گرافیتی آمریکائی” درباره جوانان آمریکائی، با بازی “هاریسون فورد” بسیار گویاست. فیلمی پیروزمند که راه را برای مهم ترین اثر سینمائی اش “جنگ ستارگان” باز کرد. فیلمی که نه تنها کدهای این ژانر را بازخوانی نمود، بلکه به دانشی که به آن عشق می ورزید، یعنی اسطوره های تاریخی و مردم شناسی، آویخت و امکان داد شخصیت ها ی خود را در قضاهای گوناگون فرهنکی، ادبی، جغرافیائی و زبانی پرورش دهد.  او طی ۴۰ سال ،۹ اپیزود این رزم نامه را نوشت که چهار تای آن توسط خود وی کارگردانی شد.

“جرج لوکاس”، پس از برپا کردن یک  کمپانی فیلم همراه با “کوپولا”، از او جدا شد و شرکت خویش، “لوکاس فیلم” را بر پا نهاد که چند شعبه آن توسط کمپانی “وال دیسنی” در سال ۲۰۱۲ خریداری شد. اما چون این کارگردان به ترفند های ویژه مهر می ورزید، شرکت “نور و جادو” را بر پا نهاد که کارش کمک به دستیابی به تکنولوژیهای بصری نو بود. یکی از این تکنولوزی ها  یاری گرفتن از کامپیوتر در کارکرد دوربین است.  دگردیسی  در آوای استریو یکی دیگر از نو آوری های این شرکت است.

افزون بر این ها، نباید نقش “جرج لوکاس” را در تهیه کنندگی نادیده گرفت، از جمله در تهیه فیلم “کاگه موشا”، ساخته “اکیرا کوروساوا” و رزم نامه “ایندیانا جونز”

نخل طلای افتخاری در شب پایان فستیوال، ۲۵ مه ۲۰۲۴، به این هنرمند داده خواهد شد. این مراسم هم زمان توسط تلویزیون فرانسه و “بروت” پخش خواهد شد.

استودیوی فیلم های انیمشین “گیبلی”

نخل طلای افتخاری دیگر، برای نخستین بار، به شکل جمعی به  استودیوی فیلم های انیمشین “گیبلی” داده می شود که به کمک انیماتورهائی چون “هایائو میازاکی”، “ایسائو تاکاهاتا” و شماری دیگر ازداستان سراهای بی همتا، از چهار دهه پبش تا کنون، دم تازه ای به سینمای انیمیشن دمیده است.

“توشیو سوزوکی”، یکی از بنیاد گزاران این استودیو، با ابراز خشنودی از این جایزه، پس از اشاره به چهل سال کار این استودیو در زمینه ی انیمیشن و ساختن فیلم هائی برای کودکان و سنین بالاتر، گفت : “امروز تماشاگران در سراسر دنیا فیلم های مارا می بینند و شماری نیز برای بازدید از استودیوی گیبلی به ژاپن می آیند تا از نزدیک با دنیای فیلم های ما آشنا شوند.  ما راه درازی را برای رساندن این استودیو به این جایگاه پیموده ایم و با این که من و میازاکی ، هر دو پیر شده ایم اما می دانم که استودیوی گیبلی همچنان به چالش های دیگری دست خواهد زد و گروه جوان تر از روح آن پاسداری خواهد کرد.”

گفتنی است که فستیوال کن، از همان  سالهای نخستین کار خود، فیلم های کوتاه والت دیستی (۱۹۴۶)، فیلم بلند “دامبو” (۱۹۴۷) و در سال ۱۹۵۳ “پیتر پان” را با حضور خود والت دیسنی به نمایش در آورده است . سپس در سال ۱۹۷۳، “رنه لالو”، جایزه ی ویژه داوران را برای فیلم بلند “سیاره ی وحشی” به دست آورده است.

پس از چند سال سکوت، سینمای انیمیشن با فیلم “شرک” در سال ۲۰۰۱، به فستیوال بازگشت و سپس “والس با بشیر” (۲۰۰۸) در بخش مسابقه ای شرکت داده شد . فیلم “بالا” را هم نباید فراموش کرد که فیلم گشایش فستیوال در سال ۲۰۰۹ بود. پس از آن شماری فیلم دیگر به این جمع پیوستند و در سال ۲۰۱۶، فیلم “لاکپشت قرمز” با همکاری استودیوی “گیبلی” و یک تهیه کننده اروپائی ساخته شد.

گفتنی است که با آفریدن هم زمان  فیلم ” آرامگاه شب چراغ ها” و “همسایه من ، توتورو”، استودیوی “گیبلی” توانست به پیرزوی بزرگی دست یابد و بتواند با فیلم “پورکو روسو” (خوک قرمز)،  در سال ۱۹۹۲، هزینه های خود را تامین کند.

طی چهل سال، با بیش از ۲۰ فیلم بلند انیمیشن، “استودیوی گیبلی” توانسته شمار بسیاری را به این فیلم ها دلبسته کند.. فیلم هائی که بستر آنها را وابستگی های انسانی و اخلاقی تشکیل می دهند و داستان های شاعرانه شان گرچه شخصی هستند اما بردی جهانی پیدا می کنند. فیلم هائی چون “پرنسس مونونوکه”، “همسایه من خانواده یامادا”، “باد بر می خیزد”، “داستان پرنسس کاگویا” یا “سفر چی هی رو” (برنده خرس طلائی و اسکاربهترین فیلم انیمیشن) و همچنین “پسر و مرغ ماهیخوار” (آن هم برنده جایزه اسکار) که همگان را در گیر خود کردند، از آن جمله اند.

حال، دوستداران می توانند از نزدیک با کار این استودیو از ورای موزه “گیبلی” که در سال ۲۰۰۱ کار خود را آغاز کرد و “پارک گیبلی” که درسال ۲۰۲۲ درهای خود را گشود، آشنا شوند.

 بخش مسابقه ای “غوطه وری”

برای ۷۷مین برگزاری خود، فستیوال کن درست به برپائی یک بخش مسابقه ای تازه زده تا در آن فیلم هائی شرکت داده شوند که از ابزارهای تازه درسینما  استفاده می کنند. ریشه برپائی این “غوطه وری” به سال ۲۰۱۷ باز می گردد که در آن “الخاندرو گونسالس اینیاریتو” از واقعیت مجازی در فیلمش، “بودن مجازی، ناپیدائی بدن”  استفاده کرده بود.  یک چنین اثری برای نخستین بار دز بخش رسمی یک فستیوال بزرگ به نمایش در می آمد. این کارگردان دوسال بعد، در سال ۲۰۱۹، در جامه رئیس هیات داوران به کن بازگشت.

هفت سال پس از آن و نمایش فیلم هائی از این دسته در بازار کن، فستیوال تصمیم گرفت بخشی را ویژه ی  اینگونه فیلم ها نماید تا تبار تازه ای از هنرمندان بین المللی که تجربیات تازه ای در این زمینه به کار بسته اند، بتوانند خود نمائی کنند.

برای این تجربه نوین،  که به کمک “مرکز ملی سینما و نگاره های پویا” ی فرانسه  به وجود آمده،  برای شرکت کنندگان در فستیوال و همچنین در بازار فیلم ، از روز ۱۵ تا ۲۴ مه، فضائی به شکل یک نمایشگاه در ۱۳۰۰ متر مربع ،  در دو مکان پیش بینی شده که در آن آثار خود را به نمایش بگذارند. یک هیات داوری هم با شرکت ناموران سینما و هنرمندان هنر “غوطه ور” هم برای دادن جایزه به بهترین این فیلم ها در نظر گرفته شده است.  از سوی دیگر گفته شد که  شهردار کن در تلاش این است که از این رخداد استفاده کرده از شهرش یک “هاب” (قطب) برای هنر غوطه ور بسازد تا مردم بیشتری را به سوی این شهر بکشاند.

فستیوال فیلم کن از روز ۱۴ تا ۲۵ ماه مه برگزار خواهد شد.

«شهلا رستمی»